Đồng hồ cơ ngày nay vẫn là một trong những dòng đồng hồ đeo tay được đông đảo người dùng khắp thế giới săn đón và yêu chuộng. Đồng thời, các kiểu bộ máy cơ vẫn được các hãng danh tiếng chú trọng cải tiến và liên tục phát triển. Vậy đồng hồ cơ là gì mà lại được nhiều người ưa chuộng đến vậy, hãy cùng CHIC WATCH LUXURY tìm hiểu ngay nhé!
Đồng hồ cơ khác với đồng hồ quartz ở chỗ được vận hành bằng một cỗ máy cực kỳ phức tạp và tinh xảo, là niềm tự hào của ngành kỹ thuật cơ khí và công nghệ chế tác đồng hồ. Nếu bạn cũng muốn biết cấu tạo đồng hồ cơ như thế nào và vận hành ra sao, thì hãy xem tiếp nhé!
Đồng hồ cơ là gì? Các loại đồng hồ cơ phổ biến trên thị trường
“Đồng hồ cơ là những mẫu đồng hồ vận hành bằng bộ chuyển động cơ khí, bao gồm dây tóc, bánh răng, gioăng,… được lắp ráp và liên kết với nhau”
Đồng hồ cơ được phát minh bởi một tu sĩ người Ý vào năm 1275. Ban đầu cỗ máy này rất cồng kềnh, về sau được thu gọn lại và trải qua biết bao thăng trầm lịch sử, cho đến cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX cỗ máy ấy đã gần hoàn thiện như ngày nay. Đây cũng là mốc thời gian đánh dấu thời đại của của đồng hồ đeo tay sử dụng cỗ máy nhỏ hơn, mỏng hơn và có cơ chế tự động lên dây.
Ngày nay, chúng ta thường bắt gặp những kiểu đồng hồ cơ sau:
– Đồng hồ lên dây cót tay, hay còn được miêu tả bằng các chức năng như mechanical hand winding, hand-wound.
– Đồng hồ lên dây cót tự động, được biết đến với cái tên khác là automatic hoặc đồng hồ có chức năng self-winding.
– Đồng hồ vừa có chức năng lên dây cót tự động, vừa có thể lên cót tay.
Mỗi loại đồng hồ trên sẽ có cấu tạo và nguyên lý hoạt động khác nhau, do đó, chúng ta cần đi tìm hiểu kỳ từng loại để hiểu hơn về những cỗ máy cơ này nhé!
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của đồng hồ cơ
Trung bình, một chiếc đồng hồ cơ được chế tác hoàn thiện thiện phải sử dụng đến hàng trăm chi tiết cơ khí khác nhau, được lắp ráp trực tiếp hoặc gián tiếp để tạo thành một cỗ máy hoàn thiện, có khả năng tạo ra năng lượng để kim đồng hồ chuyển động.
Cấu tạo đồng hồ cơ có gì ?
Về cơ bản, một chiếc đồng hồ cơ sẽ bao gồm 4 thành phần chính dưới đây, trong mỗi thành phần lớn sẽ có nhiều chi tiết, linh kiện khác nhau, cụ thể:
1. Vỏ đồng hồ – Case
Phần vỏ đồng hồ sẽ bao gồm thân chính, vòng bezel, mặt kính, nắp lưng. Công dụng chính của vỏ là bảo vệ cỗ máy khỏi những va đập, tác động từ môi trường bên ngoài, chống và ngăn ngừa hóa chất, bụi bẩn xâm nhập. Ngoài ra, việc chế tác bộ vỏ tinh xảo là cách thể hiện được hết phong cách và giá trị của sản phẩm, thương hiệu.
– Thân chính và bezel thường được sản xuất bằng kim loại, chủ yếu là thép không gỉ 316L để gia tăng sự bền bỉ.
– Mặt kính đồng hồ có thể làm từ nhiều chất liệu khác nhau, phụ thuộc vào nhà sản xuất và giá trị của sản phẩm, nhưng chủ yếu là: kính cứng, kính sapphire.
– Nắp lưng là bộ phận ít được người dùng chú ý đến, vì nó thường nằm ở mặt sau đồng hồ nên không ít được phô trương. Nguyên liệu chính để sản xuất nắp lưng thường là kim loại (thép không gỉ) hoặc kính trong suốt.
2. Kim chỉ giờ – Hand
Trong cấu tạo đồng hồ cơ không thể thiếu chiếc kim chỉ giờ, nó là một phần rất quan trọng và được khách hàng chú ý khi chọn mua. Kim cũng có rất nhiều loại, nhiều kiểu dáng khác nhau và có tên gọi riêng. Thông thường, một bộ sẽ gồm 3 kim (giờ, phút, giây), ở một số mẫu có thể lược bỏ kim giây. Chức năng chính của bộ kim là quay tròn trên thang đong đếm thời gian.
3. Mặt số – Dial
Mặt số là nơi bộ kim, thang đo thời gian và các chứng năng chính của đồng hồ được gắn lên, ví dụ như: khung cửa sổ lịch, mặt số phụ, ô cửa sổ lộ cơ,… Thông thường, mặt số này sẽ được làm bằng một tấm kim loại mỏng, nhựa cao cấp hoặc thủy tinh. Tùy theo thiết kế và phong cách chủ đạo của sản phẩm mà nhà sản xuất chế tác hình dáng mặt đồng hồ, có thể là mặt tròn, mặt vuông, mặt chữ nhật hoặc mặt oval,…
4. Bộ máy (Movement)
Cấu tạo đồng hồ đeo tay không thể thiếu đi bộ máy, bởi đây là trái tim, là nguồn sống của đồng hồ. Bộ máy cơ thường được cấu tạo từ rất nhiều chi tiết phức tạp, cầu kỳ và tỉ mỉ. Ở một số thiết kế sẽ còn thêm tính năng như bấm giờ thể thao, lịch mặt trăng, mặt trời, lịch tuần trăng,…
Cấu tạo máy đồng hồ cơ
Như đã nói ở trên, máy đồng hồ cơ được chia ra làm nhiều loại, bao gồm máy tự động và máy lên cót tay. Tuy nhiên, dù là loại máy nào, thì cũng phải có những bộ phận sau:
Núm chỉnh giờ: Núm vặn chỉnh thời gian được đặt ngay bên cạnh đồng hồ, phía bên tay phải, để cho người dùng dễ dàng điều chỉnh thời gian hoặc lên dây cót cho đồng hồ.
Dây cót: Được làm bằng một lá thép rất mỏng, dài và mềm. Dây sẽ cuộn tròn quanh trục và được bảo vệ bởi hộp tang trống. Khi lên cót dây sẽ thu lại và khi sử dụng chúng sẽ dần trở về vị trí ban đầu. Nhờ vậy mà những bánh răng ở hộp tang trống có thể vận hành, đưa năng lượng đến toàn bộ hệ thống bánh răng.
Bánh răng trung tâm: Là chiếc bánh răng đầu tiên tiếp xúc với hộp tang trống, nằm ở trung tâm. Bánh răng này sẽ phải mất 12 giờ để quay hết một vòng, nên nó được gắn với kim giờ trên mặt số đồng hồ.
Bánh răng trung gian: Là chiếc bánh răng tiếp theo trong hệ thống, có tên gọi khác là bánh răng thứ 3.
Bánh răng thứ tư: Chiếc bánh răng này được sắp xếp ở chính giữa hoặc vị trí 6 giờ và mất đến 1 phút để quay hết một vòng, do đó, nó thường được gắn với kim giây.
Bánh răng hồi: Là bánh răng cuối cùng trong hệ thống, đảm nhận vai trò giải phóng năng lượng được truyền tới từ hộp cót, thông qua các bánh răng tới cần gạt mức. Chiếc bánh răng này có hình dáng khá đặc biệt, là một trong những chi tiết phức tạp nhất, có khả năng chịu được rung chấn trung bình 21600 lần/giờ.
Bánh lắc: hoạt động dựa trên cơ cấu hồi, biến chuyển động của bánh răng thành năng lượng, từ đó, điều khiển tốc độ chạy của đồng hồ. Để điều chỉnh tốc độ này, chúng ta có thể điều chỉnh con ốc hoặc cần gạt gắn trên bánh lắc và dây tóc
Dây tóc: Bộ phận này được làm từ vật liệu có tính đàn hồi cao, để không bị giãn trong một khoảng thời gian dài. Dây tóc cũng có 4 loại, tương ứng là 4 tần số dao động 18000, 21000, 28800 và 36000. Tần số dây tóc của bộ máy càng cao thì càng hiển thị thời gian chính xác.
Chân kính: Đa phần chân kính đều được làm từ đá quý, nên giúp bộ máy trở nên đẹp hơn. Tuy nhiên, nhiệm vụ cao cả hơn của bộ phận này là giảm ma sát giữa các linh kiện đồng hồ. Mỗi một bộ máy sẽ được trang bị số lượng chân kính khác nhau, vật liệu sản xuất cũng không giống nhau, ví dụ như thạch anh, ruby, kim cương,…
Rotor: Cấu tạo đồng hồ Automatic bắt buộc phải có rotor, là miếng kim loại hình bán nguyệt, gắn liền với trung tâm cỗ máy và có khả năng xoay tự do 360 độ khi tay di chuyển. Rotor sẽ được kết nối với dây cót bằng bánh răng, khi chuyển động, nó từ tự cuộn dây cót, tạo ra năng lượng cho đồng hồ. Sau đ khi dây cót đã được cuộn đủ, rotor sẽ rời ra ngay vì được trang bị một bộ ly hợp.
Nguyên lý hoạt động của đồng hồ cơ
Vậy đồng hồ cơ hoạt động như thế nào? Khi dây cót đồng hồ được lên bằng việc vặn núm điều chỉnh, nguồn năng lượng sẽ bắt đầu truyền đến bánh răng cuộn (bộ phận liên kết trực tiếp với núm) và truyền cho bánh cóc. Bánh cóc sẽ xoay ngược chiều kim đồng hồ để dây cót cuộn chặt lại. Năng lượng được sinh ra từ việc kéo giãn dây cót, những việc kéo giãn này phải được kiểm soát để đảm bảo diễn ra thật chậm rãi.
Và quá trình kiểm soát quá trình này sẽ giúp cho nguồn năng lượng không bị mất đi. Dây cót được nối với bánh xe trung tâm, bao gồm ít nhất 4 bánh răng riêng biệt, chịu trách nhiệm chuyển phần năng lượng lưu trữ đến bánh xe gai. Tiếp theo, bánh xe gai sẽ truyền lực đến đòn bẩy, đòn bẩy đón nhận đủ năng lượng cho bánh xe cân bằng và bánh xe này sẽ đập hoặc dao động theo chuyển động tròn, sợi tóc nằm bên trong sẽ có chức năng kiểm soát dao động, giúp bánh xe hoạt động ổn định và chính xác. Cuối cùng, sau khi đã cân bằng được nguồn năng lượng, kim giờ và phút sẽ hoạt động dựa trên tần số dao động của bánh xe cân bằng. Nguyên lý hoạt động này phù hợp với hầu hết đồng hồ đeo tay sử dụng bộ máy cơ học.
Nguyên lý hoạt động của đồng hồ cơ automatic: Với đồng hồ tự động lên dây cót, khi đeo vào tay và vận động cổ tay thường xuyên sẽ giúp cho bánh đà (rotor) bên trong tự động di chuyển và tạo ra năng lượng mà không cần lên dây cót thủ công. Năng lượng sẽ được chuyển xuống cầu nối, cầu nối tiếp nhận thông qua cách bánh răng truyền xuống bánh xe cân bằng và dây tóc.
Những ưu điểm và hạn chế của đồng hồ cơ
Không có cỗ máy nào được chế tạo hoàn hảo về mọi mặt, thông thường ưu điểm sẽ nhiều hơn và nhược điểm là rất nhỏ, người dùng có thể chấp nhận được. Đồng hồ cơ cũng vậy, dù sở hữu rất nhiều điểm mạnh, nhưng vì sự phức tạp trong chế tạo mà để lại những khuyết điểm nho nhỏ, chúng ta cùng xem nhé!
✦ Ưu điểm của đồng hồ cơ
Đồng hồ cơ là một nhân chứng lịch sử, chứa đựng những gì quý giá nhất của công nghệ chế tạo đồng hồ qua hàng thế kỷ, do đó, dòng sản phẩm này không chỉ đơn thuần là một thiết bị xem giờ, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật giá trị.
Khi sử dụng đồng hồ cơ, bạn sẽ chẳng phải lo lắng đến việc thay pin, chỉ cần lên dây cót, đồng hồ sẽ tự hoạt động, tuổi thọ cũng cao hơn rất nhiều so với các cỗ máy khác. Cách nạp năng lượng này rất đơn giản nên không tốn của bạn nhiều chi phí duy trì năng lượng.
Khả năng chịu nước của đồng hồ cơ cũng được đánh giá là tốt nhất, bởi chúng sẽ trải qua công đoạn kiểm định nghiêm ngặt về khả năng chịu áp lực, phần vỏ và các linh kiện lắp ráp ăn khớp tuyệt đối, hạn chế việc phải tháo rời nên nước không thể lọt vào.
Những chiếc đồng hồ cơ nam còn có thiết kế gọn gàng, lịch sự, sang trọng, nên rất được lòng các quý ông, người muốn khẳng định sự đẳng cấp và tình yêu với đồng hồ. Ngoài ra, đồng hồ cơ vận hành rất mượt mà, gần như không gây ra tiếng động, là ưu điểm được rất nhiều khách hàng đánh giá cao.
✦ Nhược điểm của đồng hồ cơ
Điểm hạn chế đầu tiên của đồng hồ cơ đó là giá trị cao, bởi để sản xuất dòng đồng hồ này, người nghệ nhân phải mất rất nhiều thời gian và công sức, chưa kể đến những mẫu sản phẩm có chức năng phức tạp thì càng tốn kém hơn.
Ngoài ra, đồng hồ cơ cũng sai số nhiều hơn so với đồng hồ pin, lý do vì sự ma sát giữa các chi tiết máy khiến cho các bộ phận hoạt động không đúng nguyên lý ban đầu. Người dùng cũng sẽ phải thường xuyên lên dây cót cho đồng hồ, điều này khiến chúng ta tốn khá nhiều thời gian. Không chỉ có thế, khi ở trong môi trường từ tính, sản phẩm sẽ mất đi sự ổn định vốn có.
Chính vì sự phức tạp của mình mà đồng hồ cơ cũng khó sửa chữa hơn so với đồng hồ pin, chi phí sửa chữa, thay thế linh kiện cũng không hề rẻ.
Trên đây là chi tiết cấu tạo của đồng hồ cơ tinh xảo mà bất cứ người mê đồng hồ nào cũng muốn sở hữu một lần. Để có thể được một bộ máy vận hành trơn tru, xuất sắc như ngày hôm nay, những người thợ đồng hồ đã mất hàng thế kỷ để nghiên cứu, phát triển và hoàn thiện. Nếu bạn cũng muốn sở hữu một cỗ máy như vậy, hãy đến với CHIC WATCH LUXURY trên toàn quốc ngay hôm nay!
